Kategorie

PROCEDURY

Procedury zachowania w sytuacji nadzwyczajnej i kryzysowej.   PROCEDURY ZACHOWANIA ZPO WĘCHADŁÓW

 

 

 

PROCEDURY ZACHOWANIA W SYTUACJI NADZWYCZAJNEJ I KRYZYSOWEJ

 

Zespół Placówek Oświatowych w Węchadłowie

 

 

 

 

Spis treści:

I. Podstawa prawna. ……………………………………………………………………………………………………………… 4

II. Postanowienia ogólne. ………………………………………………………………………………………………………. 4

III. Zagrożenie pożarem, wybuchem i zatruciem . ……………………………………………………………………… 5

IV. Obecność na terenie szkoły osób niepożądanych lub zwierząt zagrażających bezpieczeństwu. …. 5

V. Uszkodzenie lub zniszczenie mienia szkolnego. ……………………………………………………………………. 6

VI. Kradzieże na terenie szkoły. ……………………………………………………………………………………………… 6

VII. Niebezpieczne narzędzia, przedmioty i substancje w posiadaniu ucznia w szkole …………………… 7

VIII. Nagła niedyspozycja zdrowotna ucznia …………………………………………………………………………….. 7

IX. Wypadek, któremu uległ uczeń podczas zajęć szkolnych . …………………………………………………….. 8

X. Udzielanie uczniom pierwszej pomocy przedlekarskiej. …………………………………………………………. 9

XI. Wagary, powtarzające się nieusprawiedliwione nieobecności na lekcjach . …………………………….. 9

XII. Oddalenie się ucznia od grupy w czasie wycieczki/ imprezy szkolnej . ……………………………………. 10

XIII. Palenie papierosów (w tym papierosów elektronicznych) na terenie szkoły…………………………… 10

XIV. Uczeń pod wpływem alkoholu bądź środków psychoaktywnych. ……………………………………….. 11

XV. Informacja, że uczeń niepełnoletni przejawia zachowania świadczące o demoralizacji . ………… 11

XVI. Nauczyciel podejrzewa, że uczeń posiada przy sobie substancję przypominającą narkotyk. …. 12

XVII. Zakłócanie toku lekcji przez ucznia. ……………………………………………………………………………….. 12

XVIII. Akty przemocy i agresji w szkole. ………………………………………………………………………………….. 13

XIX. Postępowanie wobec ofiar przemocy fizycznej i psychicznej w rodzinie. ……………………………… 14

XX. Cyberprzemoc – przemoc z użyciem technologii informacyjnych i komunikacyjnych………………. 15

XXI. Zasady korzystania z telefonów komórkowych i innych urządzeń multimedialnych na terenie
szkoły ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 17

XXII. Policja dokonuje zatrzymania nieletniego sprawcy czynu karalnego w szkole. …………………….. 17

XXIII. Postępowanie w przypadku uzyskania informacji o popełnieniu przestępstwa ściganego
z urzędu na terenie placówki oświatowej. ……………………………………………………………………… 18

XXIV. Ujawnienie przestępstwa ściganego na wniosek pokrzywdzonego na terenie szkoły. …………. 19

XXV. Zamach samobójczy ucznia . …………………………………………………………………………………………. 20

XXVI. Żałoba po śmierci ucznia. …………………………………………………………………………………………….. 21

XXVII. Konieczność powiadomienia rodziców o śmierci ucznia w czasie zajęć szkolnych . …………….. 21

XXVIII. Epizod psychotyczny ucznia. ………………………………………………………………………………………. 23

XXIX. Incydent bombowy……………………………………………………………………………………………………… 24

I. Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 26 października 1982r. o postępowaniu w sprawach nieletnich

(Dz. U. z 2016 r. poz. 1654 oraz z 2017 r. poz. 773 ze zmianami).

2. Ustawa z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi

(Dz. U. z 2016 r. poz. 487 ze zmianami).

3. Ustawa z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii

(Dz. U. z 2017 r. poz. 783 i 1458 ze zmianami).

4. Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty

(Dz. U. z 2016 r. poz. 1943, 1954, 1985 i 2169 oraz z 2017 r. poz. 60, 949 i 1292 ze zmianami).

5. Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe

(Dz. U. z 2017 r. poz. 59 i 949 ze zmianami)

6. Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994r. ochronie zdrowia psychicznego

(Dz. U. z 2017 r. poz. 882 ze zmianami).

7. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013r. w sprawie zasad udzielania

i organizacji pomocy psychologiczno – pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach

i placówkach.

(Dz. U. poz. 532 oraz z 2017 r. poz. 1643 ze zmianami).

8. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015r. w sprawie zakresu i form

prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej,

informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii

(Dz. U. poz. 1249).

 

 

II. Postanowienia ogólne:

Ilekroć mowa w niniejszej procedurze o:

- Szkole – należy przez to rozumieć Zespół Placówek w Węchadłowie

- Dyrektorze – należy przez to rozumieć dyrektora Zespołu Placówek w Węchadłowie

- Rodzicach – należy przez to rozumieć rodziców (prawnych opiekunów).

 

III. Zagrożenie pożarem, wybuchem i zatruciem.

1. Nauczyciel lub inny pracownik szkoły, będący świadkiem zdarzenia, ustala podstawowe okoliczności zagrożenia i ocenia wstępnie jego możliwe skutki.

2. Nauczyciel lub inny pracownik szkoły podejmuje czynności mające na celu odizolowanie uczniów od źródła zagrożenia i w razie potrzeby udziela pierwszej pomocy osobom uczestniczącym w zdarzeniu.

3. Nauczyciel lub inny pracownik szkoły zawiadamia o zdarzeniu dyrektora szkoły.

4. Dyrektor szkoły lub upoważniona przez niego osoba rozpoczyna akcję ewakuacyjną (3 pojedyncze sygnały dzwonka) i zawiadamia o zdarzeniu odpowiednie służby ratunkowe (policję, straż pożarną, pogotowie ratunkowe).

5. Osoby odpowiedzialne (wychowawcy, nauczyciele, pracownicy) organizują ewakuację zgodnie
z przepisami BHP i przeciwpożarowymi.

IV. Obecność na terenie szkoły osób niepożądanych, zachowujących się niewłaściwie lub zwierząt zagrażających bezpieczeństwu uczniów.

1. Zwierzę bez opieki właściciela na terenie szkoły.

a) Nauczyciel lub pracownik szkoły będący świadkiem zdarzenia izoluje uczniów od zwierzęcia (uczniowie nie wychodzą z klasy, a gdy są na boisku na polecenie nauczycieli wracają do budynku szkoły).

b) Nauczyciel lub pracownik szkoły będący świadkiem zdarzenia zawiadamia dyrektora szkoły.

c) Dyrektor szkoły lub inny pracownik szkoły zawiadamia służby porządkowe oraz organ prowadzący szkołę.

2. Osoby trzecie bezzasadnie przebywające na terenie szkoły lub osoby zachowujące się niewłaściwie na terenie szkoły.

a) Nauczyciel lub inny pracownik szkoły, który stwierdził bezzasadny fakt przebywania osoby trzeciej w szkole prosi o opuszczenie jej terenu, a w przypadku odmowy zawiadamia dyrektora szkoły.

b) Nauczyciel lub inny pracownik szkoły, który stwierdził niewłaściwe zachowanie osoby trzeciej przebywającej w szkole stosuje słowne upomnienie, a w przypadku braku reakcji prosi o opuszczenie jej terenu i zawiadamia o zdarzeniu dyrektora szkoły.

c) W przypadku braku reakcji dyrektor szkoły zawiadamia policję.

V. Uszkodzenie lub zniszczenie mienia szkolnego

1. Nauczyciel lub inny pracownik szkoły będący świadkiem zdarzenia podejmuje interwencję mającą na celu powstrzymanie dalszych działań sprawców, a następnie powiadamia wychowawcę.

2. W przypadku braku ustalenia sprawcy, osoba stwierdzająca uszkodzenie mienia ustala podstawowe okoliczności zdarzenia.

3. W razie konieczności wychowawca informuje o zdarzeniu dyrektora szkoły.

3. Wychowawca, a w przypadku jego nieobecności inny nauczyciel przeprowadza rozmowę dyscyplinującą ze sprawcą zdarzenia, ustala sposób jego ukarania i sporządza notatkę
w dokumentacji szkolnej.

4. Wychowawca informuje o zdarzeniu rodziców sprawcy.

5. W przypadku stwierdzenia dużej szkody wychowawca/nauczyciel w porozumieniu z dyrektorem szkoły podejmuje decyzję o zawiadomieniu policji.

VI. Kradzieże na terenie szkoły

1. Nauczyciel prowadzący zajęcia lub wychowawca, po otrzymaniu informacji od ucznia o kradzieży, przeprowadza z poszkodowanym i świadkami rozmowę w celu ustalenia okoliczności zdarzenia.

2. Nauczyciel podejmuje działania zmierzające do zwrotu skradzionego mienia poszkodowanemu.

3. Nauczyciel, który podjął wstępną interwencję, przekazuje informację o zdarzeniu wychowawcy klasy poszkodowanego i sprawcy, a w przypadku jego nieobecności dyrektorowi szkoły.

4. Wychowawca, jeżeli istnieje taka konieczność, kontynuuje wyjaśnianie okoliczności zdarzenia. Następnie sporządzają notatkę z zaistniałego zdarzenia w dokumentacji szkolnej.

5. W sytuacji ujawnienia sprawcy, wychowawca przeprowadza rozmowę ze sprawcą zdarzenia oraz jego rodzicami. Rozmowa obejmuje informacje o ustalonych okolicznościach zdarzenia, ustalenie formy i terminu zwrotu skradzionego mienia oraz sposób ukarania sprawcy.

6. Wychowawca przeprowadza rozmowę z poszkodowanym i jego rodzicami, przekazując ustalenia podjęte podczas spotkania ze sprawcą i jego rodzicami.

7. W uzasadnionym przypadku wychowawca w porozumieniu z dyrektorem szkoły podejmują decyzję o zawiadomieniu policji. O tym fakcie informują rodziców poszkodowanego i sprawcy.

8. Postanowienia dodatkowe:

a) Szkoła nie odpowiada za przedmioty wartościowe, np. telefony komórkowe, biżuterię, odtwarzacze MP3 i MP4, pieniądze, urządzenia teleinformatyczne, rowery itp./.

b) Na lekcji wychowania fizycznego rzeczy pozostawione są w miejscu wskazanym przez nauczyciela prowadzącego zajęcia.

VII. Niebezpieczne narzędzia, przedmioty i substancje w posiadaniu ucznia w szkole

Za przedmioty niebezpieczne uważa się: scyzoryki i noże, ostre nożyczki, duże metalowe sygnety, łańcuchy, szpikulce, kije, lasery, gaz, repliki broni, pałki gumowe lub plastikowe oraz inne niebezpieczne przedmioty, substancje chemiczne łatwopalne, wybuchowe i żrące, narkotyki, alkohol, nikotynę, leki psychotropowe, tzw. „dopalacze”.

1. Nauczyciel lub inny pracownik szkoły, który jest świadkiem posiadania przez ucznia niedozwolonego narzędzia lub substancji, nakłania go do oddania niebezpiecznego przedmiotu i podejmuje działanie zmierzające do jego zabezpieczenia (zachowując środki ostrożności deponuje
w sekretariacie, gabinecie dyrektora lub zabezpiecza pomieszczenie, w którym znajduje się przedmiot przed dostępem innych uczniów).

2. Jeżeli uczeń nie chce oddać przedmiotu lub substancji nauczyciel interweniujący natychmiast powiadamia dyrektora szkoły, a w uzasadnionych sytuacjach policję.

3. Wychowawca/nauczyciel/dyrektor odbiera niebezpieczny przedmiot, przeprowadza rozmowę
z uczniem i rodzicami, wyjaśniając przyczyny przyniesienia tego przedmiotu, pouczając o grożącym niebezpieczeństwie oraz informując o sposobie ukarania.

4. Jeżeli jest to prawnie możliwe, wychowawca lub dyrektor oddaje przedmiot rodzicom.

5. W przypadku, gdy istnieje uzasadnione podejrzenie, że jest to substancja psychoaktywna lub przedmiot zagrażający zdrowiu i życiu dyrektor szkoły lub interweniujący nauczyciel wzywa policję.

VIII. Nagła niedyspozycja zdrowotna ucznia.

Nagła niedyspozycja zdrowotna ucznia: gorączka, dolegliwości żołądkowe, dolegliwości bólowe, duszności, krótkotrwałe omdlenia i zasłabnięcia.

1. Nauczyciel prowadzący zajęcia lub nauczyciel dyżurujący dokonuje wstępnej oceny sytuacji, zapewnia uczniowi opiekę i udziela pierwszej pomocy, a w razie potrzeby – poprzez wyznaczonego ucznia – zawiadamia dyrektora szkoły.

2. Nauczyciel/wychowawca w razie konieczności informuje rodziców ucznia oraz ustala dalszą opiekę nad uczniem i sposób odebrania ucznia ze szkoły przez rodzica.

3. Do momentu odebrania ucznia przez rodzica lub, jeśli jest to konieczne – przyjazdu pogotowia ratunkowego – uczeń pozostaje pod opieką nauczyciela lub innej osoby wyznaczonej przez dyrektora szkoły.

4. W przypadku, gdy istnieje obawa, że zagrożone jest zdrowie i życie ucznia, nauczyciel zawiadamia dyrektora szkoły, rodziców i wzywa pogotowie ratunkowe.

5. Jeśli uczeń odczuwa niedyspozycję zdrowotną w pierwszej kolejności powinien zgłosić się do nauczyciela prowadzącego zajęcia lub pełniącego dyżur podczas przerwy, następnie do wychowawcy, wicedyrektora i dyrektora.

6. Ucznia, który źle się czuje może odebrać ze szkoły tylko rodzic lub wyznaczona przez niego osoba pełnoletnia z rodziny.

7. Jeśli jest konieczne przewiezienie ucznia do szpitala:

a) uczniowi w drodze do szpitala towarzyszy rodzic;

b) w przypadku niemożności udziału rodzica, uczniowi w drodze do szpitala towarzyszy (w kolejności dyspozycyjności): wychowawca lub wyznaczony przez dyrektora inny pracownik szkoły.

IX. Wypadek, któremu uległ uczeń podczas zajęć szkolnych, zajęć pozalekcyjnych oraz podczas przerw śródlekcyjnych.

Wypadek ucznia: nagłe zdarzenie powodujące uraz, wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło

w czasie pozostawania ucznia pod opieką szkoły: na terenie szkoły lub poza terenem szkoły (wycieczki, wyjścia pod opieką nauczycieli itp.).

1. Nauczyciel (inny pracownik szkoły) będący świadkiem wypadku niezwłocznie zapewnia poszkodowanemu opiekę, udziela pierwszej pomocy, powiadamia dyrektora szkoły i rodziców ucznia, a w razie zagrożenia zdrowia i życia wzywa pogotowie ratunkowe.

2. Rodzic ucznia powinien niezwłocznie przybyć do szkoły i odebrać ucznia, a w razie konieczności-jechać z nim do szpitala.

3. W przypadku braku kontaktu z rodzicami lub niemożności ich przybycia – uczniowi w drodze do szpitala towarzyszy (w kolejności): wychowawca lub wyznaczony przez dyrektora inny pracownik szkoły.

4. Nauczyciel sporządza notatkę służbową, w której zawiera następujące informacje:

a) dokładną datę i godzinę zdarzenia;

b) miejsce zdarzenia;

c) imię i nazwisko ucznia oraz klasę;

d) opis zdarzenia i podjęte działania.

5. Jeżeli wypadek został spowodowany niesprawnością techniczną pomieszczenia lub urządzeń, miejsce wypadku pozostawia się nienaruszone i wyprowadza pozostałych uczniów z pomieszczenia. Dyrektor zabezpiecza je do czasu dokonania oględzin lub wykonania szkicu przez zespół powypadkowy.

6. O każdym wypadku dyrektor szkoły lub upoważniony przez niego pracownik szkoły zawiadamia:

a) radę rodziców;

b) pracownika służby BHP;

c) organ prowadzący szkołę.

8. O wypadku śmiertelnym, ciężkim i zbiorowym dyrektor szkoły (lub upoważniony przez niego pracownik) zawiadamia niezwłocznie prokuratora, policję i kuratora oświaty.

9. O wypadku, do którego doszło w wyniku zatrucia, dyrektor szkoły (lub upoważniony przez niego pracownik) zawiadamia niezwłocznie Państwowego Inspektora Sanitarnego.

10. Jeśli wypadek zdarzyłby się w godzinach wieczornych, gdy nie ma dyrektora szkoły, nauczyciel decyduje sam o postępowaniu. W każdym trudniejszym przypadku wzywa pogotowie ratunkowe oraz telefonicznie dyrektora, następnie zawiadamia rodziców;

11. Jeżeli wypadek zdarzył się w czasie wyjścia, imprezy poza terenem szkoły, wszystkie stosowne decyzje podejmuje opiekun grupy/kierownik wycieczki i odpowiada za nie.

X. Udzielanie uczniom pierwszej pomocy przedlekarskiej.

1. Pomocy uczniom udzielają nauczyciele lub pracownicy szkoły, którzy przeszli kurs udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej.

2. Pierwsza pomoc przedlekarska w przypadku osób nieposiadających kwalifikacji medycznych ogranicza się do wykonania opatrunku zabezpieczającego, ułożenia ucznia w odpowiedniej pozycji, wykonania sztucznego oddychania oraz masażu serca – niedopuszczenia do sytuacji zagrożenia życia.

3. Podanie jakiegokolwiek doustnego środka farmakologicznego jest dopuszczalne tylko i wyłącznie po konsultacji z rodzicem ucznia lub lekarzem.

4. Należy bezzwłocznie poinformować dyrektora szkoły. Dyrektor lub upoważniona przez niego osoba natychmiast powiadamia rodziców ucznia oraz, w razie konieczności, pogotowie ratunkowe.

5. W sytuacji udzielania pomocy przez nauczyciela prowadzącego w tym samym czasie zajęcia dydaktyczno – wychowawczo – opiekuńcze z większą grupą uczniów, dyrektor szkoły ustala opiekuna dla pozostałych uczniów.

6. Pozostawienie reszty uczniów bez opieki jest niedopuszczalne.

7. Po przybyciu do szkoły rodzice lub lekarz pogotowia ratunkowego przejmują odpowiedzialność za ucznia. Szkoła udziela tym osobom wszelkiej koniecznej pomocy.

XI. Wagary, powtarzające się nieusprawiedliwione nieobecności na lekcjach.

1. Wychowawca w przypadku opuszczania przez ucznia pojedynczych lekcji lub całych dni bez usprawiedliwienia informuje rodzica o absencji i ustala przyczynę nieobecności.

2. W przypadku utrudnionego kontaktu z rodzicami ucznia wychowawca wzywa ich do szkoły listem poleconym, którego kserokopię zachowuje.

3. Wychowawca przeprowadza rozmowę z uczniem i jego rodzicami i odnotowuje ten fakt
w dokumentacji szkolnej. Rozmowa ma na celu przekazanie informacji o konsekwencjach opuszczania zajęć lekcyjnych, formie ukarania ucznia oraz zobowiązanie rodziców do większej kontroli nad dzieckiem.

4. Jeżeli został przez sąd przydzielony kurator, wychowawca powiadamia o powyższej absencji ucznia również kuratora, a fakt ten odnotowuje w dokumentacji szkolnej.

5. W przypadku braku poprawy zachowania ucznia lub braku zainteresowania ze strony rodziców, wychowawca, w porozumieniu z dyrektorem szkoły podejmują inne, przewidziane w statucie działania wychowawczo – dyscyplinujące.

XII. Oddalenie się ucznia od grupy w czasie wycieczki/ imprezy szkolnej na terenie miasta i poza miejscem zamieszkania.

1. Opiekun grupy/kierownik wycieczki ustala okoliczności oddalenia i podejmuje natychmiastowe poszukiwania zaginionego ucznia.

2. Po odnalezieniu ucznia opiekun grupy/ kierownik wycieczki:

a) wyjaśnia przyczyny, które doprowadziły do takiej sytuacji;

b) uświadamia odnalezionej osobie konsekwencje jej zachowania;

c) jeśli oddalenie było nieświadome, przypomina regulamin wycieczki i udziela uczniowi upomnienia;

d) jeśli oddalenie było świadome – przypomina regulamin wycieczki i informuje ucznia o wszczęciu

wobec niego statutowych czynności dyscyplinujących;

e) informuje rodziców.

3. Jeśli poszukiwania ucznia są bezskuteczne, opiekun/kierownik grupy informuje policję, dyrektora

szkoły i rodziców.

XIII. Palenie papierosów (w tym papierosów elektronicznych) na terenie szkoły.

Zgodnie z ustawą z dnia 9 listopada 1995 roku (z późniejszymi zmianami) o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U z dn. 30 stycznia 1996 r.) na terenie szkoły obowiązuje bezwzględny zakaz palenia tytoniu i wyrobów tytoniowych.

1. Każdy pracownik szkoły, który zauważy ucznia, który pali papierosa (w tym papierosa elektronicznego) wzywa go do zaprzestania palenia i powiadamia o danym fakcie wychowawcę ucznia.

2. Wychowawca wzywa do szkoły rodziców ucznia i przekazuje im informację o fakcie palenia papierosów przez dziecko. Rodzic zobowiązuje się do szczególnego nadzoru nad dzieckiem
i bezwzględnego przestrzegania przez ucznia statutu szkoły. Fakt ten wychowawca w postaci uwagi
i podjętych zobowiązań odnotowuje w dokumentacji szkolnej.

3. Wychowawca przeprowadza rozmowę profilaktyczno-ostrzegawczą z uczniem i rodzicami; proponuje rodzicom udanie się z uczniem do specjalisty w celu uzyskania pomocy.

XIV. Na terenie szkoły znajduje się uczeń pod wpływem alkoholu bądź środków psychoaktywnych.

1. Nauczyciel powiadamia wychowawcę klasy (w przypadku jego nieobecności dyrektora).

2. Nauczyciel izoluje ucznia od reszty klasy, ale ze względów bezpieczeństwa zostawia go pod opieką pracownika szkoły.

3. Wychowawca zawiadamia o tym fakcie dyrektora szkoły i rodziców ucznia, którzy są zobowiązani do konieczności odebrania dziecka ze szkoły.

4. W przypadku odmowy współpracy rodziców lub niemożności skontaktowania się z się z nimi, dyrektor szkoły wzywa policję, która może przewieźć ucznia do policyjnych pomieszczeń dla osób zatrzymanych na czas niezbędny do wytrzeźwienia.

5. Następnie nauczyciel lub wychowawca klasy podejmuje decyzję o konsekwencjach i dalszym postępowaniu wobec ucznia.

XV. Informacja, że uczeń niepełnoletni spożywa alkohol lub inne środki w celu wprowadzenia się
w stan odurzenia, uprawia nierząd, bądź przejawia inne zachowania świadczące o demoralizacji.

Demoralizacja: naruszanie zasad współżycia społecznego, popełnienie czynu zabronionego, systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki, włóczęgostwo, udział
w działalności grup przestępczych (art.4 §1 ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich).

1. Nauczyciel przekazuje uzyskaną informację wychowawcy klasy.

2. Wychowawca informuje o fakcie dyrektora szkoły.

3. Wychowawca wzywa do szkoły rodziców ucznia i przekazuje im uzyskaną informację.

Przeprowadza rozmowę z rodzicami oraz uczniem, w ich obecności. W przypadku potwierdzenia informacji, zobowiązuje ucznia do zaniechania negatywnego postępowania, rodziców zaś bezwzględnie do szczególnego nadzoru nad dzieckiem. W toku interwencji profilaktycznej może zaproponować rodzicom skierowanie dziecka do specjalistycznej placówki i udział dziecka
w programie terapeutycznym.

4. Jeżeli rodzice odmawiają współpracy lub nie stawiają się do szkoły, a nadal z wiarygodnych źródeł napływają informacje o przejawach demoralizacji ich dziecka, dyrektor szkoły pisemnie powiadamia
o zaistniałej sytuacji sąd rodzinny lub policję (specjalistę ds. nieletnich).

5. Podobnie, w sytuacji gdy, szkoła wykorzysta wszystkie dostępne jej środki oddziaływań wychowawczych, (rozmowa z rodzicami, ostrzeżenie ucznia, itp.), a ich zastosowanie nie przynosi oczekiwanych rezultatów, dyrektor szkoły powiadamia sąd rodzinny lub policję. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji tych instytucji.

XVI. Nauczyciel podejrzewa, że uczeń posiada przy sobie substancję przypominającą narkotyk.

1. Nauczyciel w obecności innej osoby (wychowawca, dyrektor) ma prawo żądać, aby uczeń przekazał mu tę substancję, pokazał zawartość torby szkolnej oraz kieszeni (we własnej odzieży), ewentualnie innych przedmiotów budzących podejrzenie, co do ich związku z poszukiwaną substancją.

UWAGA! Nauczyciel nie ma prawa samodzielnie wykonać czynności przeszukania odzieży ani teczki ucznia – jest to czynność zastrzeżona wyłącznie dla policji.

2. O swoich spostrzeżeniach powiadamia dyrektora szkoły oraz rodziców ucznia i wzywa ich do natychmiastowego stawienia się w miejscu zdarzenia, bądź wskazanym przez nauczyciela.

3. W przypadku, gdy uczeń, mimo wezwania, odmawia przekazania nauczycielowi substancji i pokazania zawartości teczki należy wezwać policję, która przeszukuje odzież i przedmioty należące do ucznia oraz zabezpiecza znalezioną substancję i zabiera ją do ekspertyzy.

4. Jeżeli uczeń wyda substancję dobrowolnie, nauczyciel, po odpowiednim zabezpieczeniu, zobowiązany jest bezzwłocznie przekazać ją do jednostki policji. Wcześniej próbuje ustalić, w jaki sposób i od kogo, uczeń nabył substancję. Całe zdarzenie nauczyciel dokumentuje, sporządzając możliwie dokładną notatkę z ustaleń wraz ze swoimi spostrzeżeniami.

UWAGA: Zgodnie z przepisami ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii – w Polsce karalne jest:
- posiadanie każdej ilości środków odurzających lub substancji psychotropowych;
- wprowadzanie do obrotu środków odurzających;
- udzielanie innej osobie, ułatwianie lub umożliwianie ich użycia oraz nakłanianie do użycia;
- wytwarzanie i przetwarzanie środków odurzających.
Każde z wymienionych zachowań jest czynem karalnym w rozumieniu przepisów ustawy
o postępowaniu w sprawach nieletnich, jeśli sprawcą jest uczeń, który ukończył 13 lat a nie ukończył 17 lat. Jeżeli przestępstwo ma miejsce na terenie szkoły, należy wezwać policję.

UWAGA: W każdym przypadku popełnienia czynu karalnego przez ucznia, który nie ukończył 17 roku życia- należy zawiadomić policję lub sąd rodzinny (art. 4 Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich i art. 304 Kodeksu Postępowania Karnego).

XVII. Zakłócanie toku lekcji przez ucznia.

Definicja: Poprzez zakłócenie toku lekcji należy rozumieć wszelkie działania uczniów uniemożliwiające normalną realizację zajęć dydaktycznych i wychowawczych (wulgarne zachowanie w stosunku do rówieśników lub nauczyciela, głośne rozmowy, spacery po sali, brak reakcji na polecenia nauczyciela itp.).

1. Jeżeli zachowanie pojedynczego ucznia lub kilku uczniów nie pozwala nauczycielowi na normalną realizację lekcji odnotowuje on informacje na temat zachowania ucznia na lekcji, w dokumentacji szkolnej.

2. Dyrektor zobowiązany jest do udania się do sali wskazanej przez nauczyciela i zdyscyplinowania przeszkadzających uczniów, a w razie konieczności do zabrania ich z sali lekcyjnej do odrębnego pomieszczenia.

3. Wychowawca podejmuje działania wychowawczo- dyscyplinujące wobec uczniów, którzy przeszkadzali w prowadzeniu zajęć przeprowadza z uczniami rozmowę i ustala konsekwencje zachowania w zależności od popełnionego wykroczenia.

4. Jeżeli uczeń w rażący sposób naruszył zasady obowiązujące w szkole, wychowawca powiadamia dyrektora szkoły, wzywa rodziców do natychmiastowego przybycia do szkoły.

XVIII. Akty przemocy i agresji w szkole.

Zdarzenia i zachowania agresywne:

- groźby i zastraszanie;

- naruszenie godności osobistej (ubliżanie, wyszydzanie, rozpowszechnianie kłamstw słownie lub
w Internecie, obraźliwe napisy, ośmieszanie, obmawianie, manipulacja związkami przyjaźni; naruszenie nietykalności cielesnej poprzez uderzenie, kopnięcie, popychanie, przewrócenie itp.);

- rozboje i wyłudzenia.

1. Postępowanie gdy stronami zdarzenia są uczniowie:

a) nauczyciel stara się doprowadzić do przerwania incydentu, w razie potrzeby wzywa pomoc;

b) udziela pomocy poszkodowanym, dyrektora, który w razie potrzeby wzywa pogotowie;

c) nauczyciel izoluje sprawcę czynu, pozostawiając go pod opieką wychowawcy lub innego nauczyciela;

d) nauczyciel sporządza notatkę służbową o zaistniałej sytuacji;

e) wychowawca powiadamia rodziców uczniów biorących udział w zdarzeniu;

f) w przypadku odmówienia współpracy przez rodziców lub niemożności skontaktowania się z nimi dyrektor powiadamia policję;

g) dyrektor ustala okoliczności i świadków zdarzenia oraz zabezpiecza ewentualne ślady i dowody
w celu przekazania ich policji.

2. Postępowanie gdy stronami zdarzenia są nauczyciel i uczeń:

a) nauczyciel powiadamia wychowawcy i pozostawia ucznia (sprawcę czynu) pod jego opieką; nauczyciel niezwłocznie powiadamia dyrektora szkoły, informuje rodziców ucznia (uczestników zajścia);

b) w przypadku odmówienia współpracy rodziców lub niemożności skontaktowania się z nimi dyrektor powiadamia policję;

c) dyrektor ustala okoliczności i świadków zdarzenia, zabezpiecza ewentualne dowody w celu przekazania ich policji;

3. Postępowanie gdy stronami zdarzenia są nauczyciel i rodzic:

a) nauczyciel przerywa stan zagrożenia;

b) nauczyciel prosi o obecność innego nauczyciela – świadka;

c) nauczyciel powiadamia dyrektora szkoły;

d) dyrektor ustala okoliczności i świadków zdarzenia i powiadamia policję, jeśli zdarzenie ma

charakter drastyczny (czynna napaść).

UWAGA! Nauczyciel ma prawo do obrony koniecznej.

4. Agresywne zachowanie pracownika szkoły wobec ucznia:

a) po uzyskaniu informacji o zdarzeniu od ucznia/rodzica/pracownika szkoły, dyrektor szkoły przeprowadza niezwłocznie postępowanie wyjaśniające;

b) dyrektor szkoły podejmuje przewidziane prawem działania wobec pracownika i informuje o nich rodziców ucznia;

c) dyrektor sporządza z podjętych działań notatkę potwierdzoną podpisem rodziców i dołącza do dokumentacji.

5. Agresywne zachowanie rodziców i innych osób dorosłych przebywających na terenie szkoły wobec uczniów:

a) nauczyciel/pracownik szkoły podejmuje próbę przerwania zachowania agresywnego i wstępnego rozpoznania okoliczności zdarzenia;

b) nauczyciel/ pracownik szkoły powiadamia dyrektora szkoły o zaistniałej sytuacji;

c) w przypadku gdy osoba dorosła nie zaprzestała zachowania agresywnego, dyrektor szkoły zawiadamia policję;

d) w sytuacji wyjątkowej (zagrożenia życia, braku dyrektora/wicedyrektora) nauczyciel/pracownik szkoły niezwłocznie powiadamia policję.

XIX. Postępowanie wobec ofiar przemocy fizycznej i psychicznej w rodzinie.

a) Nauczyciel, który podejrzewa, że uczeń jest ofiarą przemocy domowej informuje o tym fakcie wychowawcę, a ten dyrektora.

b) Wychowawca w porozumieniu dyrektorem, w zależności od sytuacji, przeprowadza rozmowę
z uczniem, prosi pielęgniarkę szkolną o pomoc w dokonaniu wywiadu lub podejmuje inne przewidziane prawem czynności zmierzające do rozpoznania sprawy.

c) Wychowawca w porozumieniu z dyrektorem szkoły przeprowadza rozmowę z rodzicami ucznia. Informuje o podejrzeniu stosowania przemocy wobec ucznia i niedostatecznej nad nim opieki oraz
o konsekwencjach takiego postępowania i wskazuje formy pomocy.

d) Wychowawca sporządza notatkę z przeprowadzonej rozmowy, którą podpisują również rodzice ucznia.

e) Jeżeli podejrzenia potwierdzają się lub istnieje uzasadniona obawa, że uczeń jest ofiarą przemocy, dyrektor sporządza notatkę służbową oraz informuje policję i sąd rodzinny. W przypadku rodziny objętej dozorem, o swoich podejrzeniach niezwłocznie informuje kuratora.

XX. Cyberprzemoc – przemoc z użyciem technologii informacyjnych i komunikacyjnych.

1. Sytuacje cyberprzemocy:

a) Przemoc werbalna w sieci – wulgarne wyzywanie, poniżanie, nękanie, ośmieszanie, straszenie, szantaż.

b) Rejestrowanie filmów i zdjęć wbrew woli.

c) Publikowanie i rozsyłanie w sieci filmów, zdjęć i informacji ośmieszających, kompromitujących.

d) Podszywanie się w sieci pod kogoś wbrew jego woli i działanie na jego niekorzyść.

2. Ujawnienie przypadku cyberprzemocy.

Osobą zgłaszającą fakt może być poszkodowany uczeń, jego rodzic, inni uczniowie, świadkowie zdarzenia, nauczyciele. Niezależnie od tego, kto zgłasza przypadek, procedura interwencyjna powinna obejmować:

a) udzielenia wsparcia ofierze przemocy;

b) zabezpieczenia dowodów i ustalenie okoliczności zdarzenia;

c) wyciągnięcia konsekwencji wobec sprawcy przemocy oraz praca nad zmianą postawy ucznia.

3. Ustalenie okoliczności zdarzenia

a) Nauczyciel posiadający wiedze o zajściu powiadamia wychowawcę klasy, który informuje o zajściu dyrektora;

b) Dyrektor wspólnie z wychowawcą, dokonują analizy zdarzenia i planują dalsze postępowanie;

c) W procedurze interwencyjnej bierze udział nauczyciel informatyki, szczególnie na etapie zabezpieczenia dowodów i ustalenia tożsamości sprawcy;

d) W przypadku złamania prawa np. groźby karalne, propozycje seksualne, publikowanie nielegalnych treści itp. należy bezwzględnie skontaktować się z policją. Zgłoszenia dokonuje dyrektor szkoły.

4. Procedura reagowania wobec sprawcy przemocy.

a) Wychowawca powinien przeprowadzić rozmowę z uczniem – sprawcą przemocy. Jeżeli w zdarzeniu brała udział większa grupa uczniów, należy rozmawiać z każdym osobno;

b) Nie należy konfrontować sprawcy i ofiar cyberprzemocy;

c) Należy powiadomić rodziców sprawcy i omówić z nim zachowanie ucznia;

d) Jeśli rodzice sprawcy odmawiają współpracy lub nie stawiają się do szkoły, a uczeń nie zmienił dotychczasowego postępowania, dyrektor szkoły powiadamia o zaistniałej sytuacji sąd rodzinny, szczególnie jeśli istnieją inne przejawy demoralizacji ucznia.

5. Zastosowanie środków dyscyplinarnych wobec sprawcy przemocy. Podejmując decyzję
o udzieleniu kary należy wziąć pod uwagę:

a) rozmiar i rangę szkody – czy materiał został upubliczniony w sposób pozwalający na dotarcie do niego wielu osobom, określa to rozmiar upokorzenia, jakiego doznała ofiara;

b) czas trwania prześladowania – czy było to długotrwałe działanie, czy pojedynczy incydent;

c) świadomość popełnionego czynu – czy działanie było zaplanowane, a sprawca był świadomy, że wyrządza krzywdę;

d) motywację sprawcy – należy sprawdzić, czy działanie sprawcy nie jest działaniem odwetowym
w odpowiedzi na uprzednio doznane prześladowanie;

e) rodzaj rozpowszechnionego materiału.

6. Reagowanie wobec ofiar cyberprzemocy.

a) udzielanie wsparcia psychicznego;

b) udzielenie porady w celu kolejnych przypadków cyberprzemocy;

c) po zakończeniu interwencji należy sprawdzić, czy wobec ucznia nie są stosowane dalsze działania odwetowe ze strony sprawcy.

7. Działania wobec świadków zgłaszających zdarzenie.

a) nie należy upubliczniać udziału świadków w sprawie;

b) należy mieć na uwadze bezpieczeństwo świadka i nie narażać go na odwet ze strony sprawcy cyberprzemocy;

c) niedopuszczalne jest konfrontowanie świadka ze sprawcą jako metody wyjaśnienia sprawy.

8. Sporządzanie dokumentacji z zajścia.

a) Notatkę o zajściu sporządza wychowawca na podstawie rozmów ze sprawcą zajścia, poszkodowanym i ich rodzicami oraz świadkami zdarzenia. Dokument powinien zawierać datę
i miejsce rozmowy, personalia osób biorących w niej udział i opis ustalonego przebiegu zdarzeń.

b) Jeżeli rozmowa przebiegała w obecności świadka np. powinien on podpisać notatkę po jej sporządzeniu.

c) Jeśli zostały zabezpieczone dowody cyberprzemocy, należy je również włączyć do dokumentacji.


XXI. Zasady korzystania z telefonów komórkowych i innych urządzeń multimedialnych na terenie szkoły.

1. Podczas zajęć edukacyjnych obowiązuje całkowity zakaz używania telefonów komórkowych (aparaty powinny być wyłączone i schowane).

2. Uczeń może używać telefonu w czasie lekcji tylko za zgodą nauczyciela

3. Nagrywanie dźwięku i obrazu za pomocą telefonu lub innego nośnika jest zabronione.

4. Uczeń zobowiązany jest do pilnowania swojego telefonu. Szkoła nie ponosi odpowiedzialności za zgubienie lub uszkodzenie aparatu w trakcie lekcji oraz innych zajęć, a także w czasie wyjścia poza teren szkoły.

5. Nie wolno nagrywać przebiegu lekcji oraz robić zdjęć w jej trakcie bez zgody nauczyciela. Dotyczy to nagrań zarówno z telefonu, jak i innych urządzeń multimedialnych.

6. Gdy uczeń odmawia zastosowania się do powyższych punktów i nadal utrudnia prowadzenie lekcji, nauczyciel wpisuje stosowne uwagi do dziennika, a po zakończeniu lekcji kieruje ucznia do wychowawcy i dyrektora, którzy wspólnie podejmują działania dyscyplinująco – wychowawcze (Statut Rozdz. VIII, §33 pkt. 2/13, §36 pkt. 1/8).

XXII. Policja dokonuje zatrzymania nieletniego sprawcy czynu karalnego przebywającego na zajęciach w szkole.

1. Funkcjonariusz policji przedstawia dyrektorowi powód przybycia i okazuje się legitymacją służbową.

2. Dyrektor zapisuje dane osobowe i numer legitymacji służbowej policjanta celem sporządzenia własnej dokumentacji.

3. Policjant informuje dyrektora o zamiarze zatrzymania ucznia.

4. Wychowawca lub nauczyciel sprowadza nieletniego do gabinetu dyrektora, gdzie policjant informuje go o przyczynach przybycia i czynnościach, jakie zostaną wykonane w związku ze sprawą np. przesłuchanie, okazanie.

5. Policja informuje rodziców nieletniego, opiekunów prawnych o wykonanych czynnościach
i zobowiązuje ich do przybycia do szkoły, komendy lub komisariatu policji, celem uczestniczenia
w czynnościach.

6. Dyrektor szkoły informuje telefonicznie rodziców o podjętych działaniach względem ich dziecka przez policję. W przypadku braku kontaktu telefonicznego sporządza pisemną informację i przesyła do miejsca ich zamieszkania.

7. W przypadku niemożności uczestnictwa rodziców w przesłuchaniu nieletniego, dyrektor wyznacza wychowawcę, nauczyciela do uczestnictwa w czynnościach, które są przeprowadzane w szkole lub
w jednostce policji.

8. Po wykonaniu czynności policjant za pisemnym potwierdzeniem odbioru przekazuje nieletniego rodzicom. W przypadku, gdy czynności wykonywane są w obecności wychowawcy, po ich zakończeniu policja odwozi ich do szkoły lub miejsca zamieszkania.

9. W przypadku zaistnienia przesłanek do zatrzymania nieletniego w Policyjnej Izbie Dziecka policjant informuje o tym rodziców, wychowawcę dyrektora.

10. Przy realizacji czynności związanych z zatrzymaniem nieletniego – ucznia na terenie szkoły należy zachować dyskrecję nie nagłaśniając sprawy.

XXIII. Postępowanie dyrektora, wychowawcy w przypadku uzyskania informacji o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu na terenie placówki oświatowej.

1. Podstawy prawne: Ustawa z dnia 26 października 1982r o postępowaniu w sprawach nieletnich Art.4 §1, 2 i Art. 4a. §1 „Każdy, kto stwierdzi istnienie okoliczności świadczących o demoralizacji nieletniego, szczególnie naruszenie zasad współżycia społecznego, popełnienie czynu zabronionego, systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego, używania alkoholu lub innych środków w celu wprowadzenia się w stan odurzenia, uprawianie nierządu, włóczęgostwo, udział w grupach przestępczych, ma społeczny obowiązek odpowiedniego przeciwdziałania temu, a przede wszystkim zawiadomienia o tym rodziców lub opiekuna nieletniego, szkoły, sądu rodzinnego, policji lub innego właściwego organu”. §2 „Każdy, dowiedziawszy się o popełnieniu czynu karalnego przez nieletniego, ma społeczny obowiązek zawiadomić o tym sąd rodzinny lub policję”. Art. 4a „Instytucje państwowe
i organizacje społeczne, które w związku ze swoją działalnością dowiedziały się o popełnieniu przez nieletniego czynu karalnego ściganego z urzędu, są zobowiązane niezwłocznie zawiadomić o tym sąd rodzinny lub policję oraz przedsięwziąć czynności nie cierpiące zwłoki, aby nie dopuścić do zatarcia śladów i dowodów popełnienia czynu”.

2. Podstawowe czynności dla wychowawcy lub dyrektora szkoły:

a) Przyjąć do wiadomości informację o przestępstwie (wykroczeniu), zapewnić dyskrecję przekazującemu informację poprzez wysłuchanie go bez świadków, o ile to możliwe w pomieszczeniu zamkniętym. Odnotować personalia uczestników i świadków, godzinę zgłoszenia oraz zawiadomić policję.

b) Zapewnić, w miarę potrzeby, niezbędną pomoc lekarską pokrzywdzonym.

c) Bez zbędnej zwłoki sprawdzić w dostępny sposób wiarygodność informacji:
- jeżeli uczeń podaje świadków, to w rozmowie z jak najmniejszą ilością świadków uwiarygodnić informacje;
- sprawdzić, czy zdarzenie zaistniało na terenie szkoły oraz czy miało miejsce w trakcie zajęć szkolnych jego uczestników;
- w rozmowie z pokrzywdzonym ustalić liczbę sprawców i ich dane personalne;
- nie nagłaśniać zdarzenia.

d) W przypadku braku wątpliwości, co do faktu zaistnienia zdarzenia, o ile jest to konieczne
i możliwe, zatrzymać do czasu przybycia policji ofiarę przestępstwa i jego sprawcę (ów):
- konieczność zatrzymania może wynikać z faktu zakończenia przez nich zajęć szkolnych bądź próby ucieczki, ukrycia skradzionych przedmiotów. O fakcie zatrzymania należy powiadomić rodziców lub opiekunów prawnych. Nie należy zatrzymywać na siłę sprawcy czynu, ale w ramach swojego autorytetu spowodować, by pozostał pod opieką wychowawcy klasy lub nauczyciela w oddzielnym pomieszczeniu do chwili przybycia policji;
- jeżeli sprawców jest kilku w miarę możliwości należy umieścić ich w oddzielnych pomieszczeniach;
- ofiarę należy odizolować od sprawców.

e) W przypadku odnalezienia rzeczy pochodzących z przestępstwa lub służących do popełnienia przestępstwa należy je zabezpieczyć.

3. Zakazy:

a) Nie należy samemu konfrontować uczestników zdarzenia, dążyć do pojednania itp.

b) Bezwzględnie nie należy dokonywać przeszukania teczek, toreb, kieszeni.

XXIV. Ujawnienie przestępstwa ściganego na wniosek pokrzywdzonego na terenie szkoły.

1. Ściganie na wniosek pokrzywdzonego – w tym przypadku wszczęcie postępowania przez policję uzależnione jest od woli pokrzywdzonego. W przypadku tych kategorii przestępstw pokrzywdzony składa wniosek do protokołu, a po jego złożeniu przestępstwo ścigane jest tak, jak z urzędu. Wycofanie przez pokrzywdzonego wniosku o ściganie jest bezskuteczne.

2. Przyjąć do wiadomości informację o przestępstwie (wykroczeniu) zapewnić dyskrecję przekazującemu informację poprzez wysłuchanie go bez świadków (o ile to możliwe w pomieszczeniu zamkniętym).

3. Odnotować godzinę zgłoszenia oraz zapytać o przyczynę ewentualnej zwłoki w podaniu tej informacji.

4. Zapewnić w miarę potrzeby, niezbędną pomoc lekarską pokrzywdzonym.

5. Bez zbędnej zwłoki sprawdzić w dostępny sposób wiarygodność informacji, w tym:

a) jeżeli uczeń podaje świadków, to w rozmowie z jak najmniejszą ilością świadków uwiarygodnić informację;

b) sprawdzić, czy zdarzenie zaistniało na terenie szkoły oraz czy miało miejsce w trakcie zajęć szkolnych jego uczestników;

c) nie nagłaśniać zdarzenia.

6. Powiadomić rodziców ucznia pokrzywdzonego, zrelacjonować im zdarzenie i uzgodnić z nimi czy będą chcieli zgłosić sprawę policji.

7. W przypadku odmowy złożenia wniosku o ściganie sprawców przez rodziców należy ich poinformować, jakie środki podejmie szkoła w stosunku do sprawców zdarzenia.

8. Środki, jakie należy przedsięwziąć to między innymi:

a) w ramach uprawnień statutowych szkoła stosuje względem sprawcy zdarzenia środki przewidziane w statucie szkoły.

b) w przypadku, gdy sprawca zdarzenia sprawiał wcześniej problemy i łamał normy społecznego zachowania, a zdarzenie którego się dopuścił nosi cechy postępującej demoralizacji, szkoła powinna sporządzić na tę okoliczność wystąpienie do sądu rodzinnego lub policji.

XXV. Zamach samobójczy ucznia.

1. Działania uprzedzające, zapobiegawcze:

a) omówienie problematyki na forum Rady Pedagogicznej;

b) upowszechnienie procedur przewidywania zamachów;

c) monitorowanie stanu psychicznego uczniów, reagowanie na symptomy ostrego, chronicznego stresu, objawy depresji.

2. Działania interwencyjne:

a) ustal i potwierdź rodzaj zdarzenia;

b) nie pozostawiaj ucznia samego;

c) usuń wszystko, co może ułatwić realizację zamiaru;

d) bez rozgłosu przeprowadź ucznia w bezpieczne, ustronne miejsce;

e) zbierz wstępnie informacje o okolicznościach zdarzenia;

f) wezwij pomoc (pogotowie, policję, straż pożarną) jeśli potrzeba;

g) zadbaj, żeby interwencja służb przebiegała dyskretnie;

h) towarzysz uczniowi- jesteś dla niego ważny;

i) zawiadom dyrektora szkoły; dyrektor zawiadamia organ prowadzący

j) dokonaj szybkiej oceny zagrożeń, wg klucza:
- ryzyko umiarkowane: np. uczeń mówi o samobójstwie, nie mówi jak to zrobi, nie było wcześniejszych prób,
- duże ryzyko: np. wystąpiły czynniki przedwypadkowe, uczeń mówi jak to zrobi, były wcześniejsze próby,
- ekstremalne ryzyko: np. wystąpiły wskaźniki przedwypadkowe, uczeń dokonał samookaleczenia, podjął próbę nieudanego zamachu samobójczego lub inne działania zagrażające zdrowiu lub życiu, następnie:

a) zawiadom wychowawcę poinformuj o wynikach swojej oceny sytuacji (ryzyka); w razie potrzeby podejmij niezwłocznie działania w celu ratowania życia i zdrowia poszkodowanego: w szczególności należy wezwać odpowiednie służby oraz zapewnić w miarę możliwości opiekę psychologa;

b) wychowawca powiadamia rodziców;

c) dyrektor szkoły dokonuje wyboru priorytetów i ustala strategię działania uzależniając ja od oceny sytuacji;

d) należy chronić ucznia oraz inne osoby przed zbędnymi czynnikami stresującymi (np. kontaktem
z mediami, świadkami, itp.).

3. Działania naprawcze:

a) dokonaj diagnozy ryzyka ponowienia zamachu uwzględniając, że odratowana osoba ma nadal poważne kłopoty z radzeniem sobie z problemami życiowymi;

b) bezwzględnie skonsultuj dalszą strategię z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną lub placówką opieki zdrowotnej;

c) podejmij próbę zmobilizowania rodziny, aby udzieliła wsparcia bliskiemu, zapewniła mu bezpieczeństwo, wzmocniła wzajemne więzi.

XXVI. Żałoba po śmierci ucznia.

1. Działania uprzedzające:

a) omówienie procedury postępowania na forum Rady Pedagogicznej,

b) omówienie tematyki stresu, traumy, żałoby, reakcji typowych dla stresu pourazowego na forum Rady Pedagogicznej.

2. Działania interwencyjne:

a) poinformuj nauczycieli, wychowawców;

b) przypomnij zasady dyskusji z uczniami, uwzględniając elementy odreagowania – na godzinach wychowawczych, innych lekcjach;

c) poinformuj uczniów na forum klasy;

d) stwórz możliwość uczestniczenia w ceremoniach pogrzebowych.

3. Działania naprawcze:

a) oceń potrzeby – monitoruj stan psychiczny uczniów ze szczególnym uwzględnieniem reakcji stresu pourazowego, zwróć uwagę na uczniów, u których stwierdzasz szczególnie ostry lub chroniczny przebieg reakcji;

b) skonsultuj sytuację z wychowawcą lub specjalistą z Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej;

c) ułatw kontakt ze specjalistami z placówek wsparcia zewnętrznego.

XXVII. Konieczność powiadomienia rodziców o śmierci ucznia w czasie zajęć szkolnych.

1. Powiadamianie o śmierci zawsze powinno się odbywać po przez kontakt bezpośredni.

2. Prawidłowe powiadomienie o śmierci musi spełnić następujące warunki:

a) dostarczyć niezbędne informacje;

b) udzielić pierwszego wsparcia rodzinie;

c) ochronić godność;

d) okazać szacunek wobec ofiary jak i powiadamianej rodziny.

3. Powiadomienie powinno odbyć się w czasie możliwie jak najkrótszym od ustalenia tożsamości ofiary i ustalenia tożsamości osób jej najbliższych.

4. Przed powiadomieniem należy zebrać informacje o relacjach ofiary z osobą powiadamianą,
o stanie zdrowia osoby powiadamianej (zwłaszcza choroby serca, krążenia, cukrzyca itp.), które są istotne do przewidywania sposobu reakcji osoby powiadamianej. Osoby powiadamiane mogą reagować w sposób bardzo emocjonalny, mogą potrzebować pierwszej pomocy. Warto przygotować sobie wsparcie pogotowia ratunkowego, żeby móc umożliwić w razie potrzeby natychmiastową interwencję lekarską.

5. Powiadomienie o śmierci powinno odbywać się, przez co najmniej dwie osoby. Jedna udziela informacji, druga zaś obserwuje reakcję osoby powiadamianej.

6. Powiadomienie powinno odbyć się na terenie przyjaznym osobie powiadamianej.

7. Zawiadomienie powinno być możliwie jak najprostsze. Powinno się wyrazić współczucie, przykrość i zrozumienie.

8. Trzeba być przygotowanym na udzielenie wszystkich informacji, jakich będzie wymagała osoba powiadamiana. Osoby te często czują potrzebę dowiedzenia się szczegółów dotyczących śmierci bliskiego, okoliczności itp. (jak, w jaki sposób, kiedy, gdzie). Udzielane informacje powinny być proste i zwięzłe. Należy unikać drastycznych szczegółów i informacji niepotrzebnych, odnoszących się do drugorzędnych elementów sprawy.

9. Należy skupić się na udzieleniu pomocy i wsparcia rodzinie zmarłego.

10. Nie należy, po zawiadomieniu o śmierci, zostawić rodziny i bliskich zmarłego samych, bez opieki. Powinien zostać pracownik szkoły lub psycholog tak długo, aż minie pierwsza reakcja – szok lub pojawiają się osoby bliskie np. członkowie rodziny, znajomi, przyjaciele. Należy podać swoje dane kontaktowe (telefon, ewentualnie adres), aby udzielić informacji i wsparcia (w razie potrzeby). Aby rodzina ofiary nie czuła się osamotniona, należy podać adresy instytucji udzielających wsparcia.

11. Jeżeli rodzina zmarłego nie znajduje się w miejscu zamieszkania, należy powiadomić sąsiadów
o potrzebie kontaktu z rodziną (powodem jest wydarzenie nadzwyczajne, interwencja z udziałem lekarza itp.), natomiast nie należy udzielać szczegółowych informacji sąsiadom, nie należy wspominać o śmierci, aby to nie oni zawiadomili rodzinę zmarłego.

12. W realiach szkolnych rodzina nie powinna dowiadywać się o śmierci ucznia z mediów lub od osób trzecich. Obowiązek informowania leży po stronie dyrektora i personelu szkoły.

13. Absolutnie należy unikać powierzania uczniom zadania informowania o śmierci ucznia.

XXVIII. Epizod psychotyczny ucznia.

Epizod psychotyczny: to zaburzenie psychiczne, które charakteryzuje nagły początek i szybki przebieg. Bez żadnych objawów ostrzegawczych, w ciągu kilku dni dochodzi do rozwoju objawów psychotycznych, takich jak zaburzenia postrzegania rzeczywistości, omamy i urojenia. Epizod psychotyczny najczęściej ma charakter reaktywny, czyli jest reakcją na nieprzyjemne zdarzenie czy silny stres. Ryzyko wystąpienia epizodu psychotycznego zwiększają cechy osobowości typu borderline, a zwłaszcza trudności w ocenie rzeczywistości oraz zaburzone relacje z ludźmi i zmienność stanu psychicznego mogąca w sytuacji stresowej doprowadzić do stanu psychicznego w kierunku psychotycznym. Wpływ na jego wystąpienie mogą mieć także alkohol i substancje psychoaktywne (narkotyki, dopalacze).
Epizod psychotyczny charakteryzuje nagłe i gwałtowne wystąpienie objawów psychotycznych
i zaburzeń nastroju:
- omamów (halucynacji) – omamy słuchowe (głosy komentujące, dyskutujące lub rozkazujące) – urojeń – najczęściej prześladowcze – omamy i urojenia mają wyrazisty charakter i ulegają szybkim zmianom (w ciągu dni lub nawet godzin);
- zaburzeń myślenia;
- zaburzeń napędu psychomotorycznego;
- euforia lub lęk;
- nastrój depresyjny;
- chwiejny nastrój.
Zaburzenia te ustępują w krótkim czasie i zwykle nie nawracają (u części osób drugi rzut choroby zwykle nie następuje).

1. Działania uprzedzające:

a) zrobienia listy symptomów psychotycznych (zaprosić specjalistę w tej dziedzinie, omówić skuteczne metody reagowania);

b) omówienie procedury na forum rady pedagogicznej;

c) sprawdzenie, jak skutecznie wezwać pogotowie ratunkowe w sytuacji zagrożenia zdrowia/życia, także spowodowanego atakami psychozy;

d) opracowanie listy teleadresowej lokalnych organizacji, placówek zajmujących się udzieleniem pomocy osobom chorym psychicznie.

2. Działania interwencyjne:

a) nie pozostawiaj ucznia samego;

b) reaguj spokojnie, łagodnie;

c) bez rozgłosu przeprowadź ucznia w spokojne miejsce;

d) na ile to możliwe, nie rozpowszechniaj w szkole informacji o zdarzeniu;

e) zawiadom pogotowie ratunkowe (999);

f) nie skupiaj się na rozstrzyganiu, czy to jest psychoza.

3. Działania naprawcze:

a) jeżeli uczeń wraca po leczeniu szpitalnym należy przygotować do tego klasę – np. przeprowadzić zajęcia edukacyjne na temat: „czym jest choroba psychiczna” (jeżeli fakt choroby jest ogólnie znany);

b) jeżeli uczeń sobie tego nie życzy- nie informować klasy;

c) wziąć pod uwagę skutki uboczne leczenia i choroby przy określeniu wymagań wobec ucznia;

d) konsultować postępowanie z lekarzem, który leczył ucznia (lekarz jednak nie musi udzielać informacji);

e) udzielić elementarnego wsparcia rodzicom, w tym wskazać możliwość skorzystania z form pomocy dostępnych w Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej i Przychodni Zdrowia Psychicznego, przyszpitalnych grupach wsparcia.

XXIX. Incydent bombowy.

1. Symptomy wystąpienia zagrożenia.

Podstawową cechą terroryzmu jest to, iż nie ma wyraźnych znaków ostrzegawczych o możliwości wystąpienia zamachu lub są one trudno dostrzegalne.

2. Zainteresowania i uwagi wymagają:

a) rzucające się w oczy lub po prostu nietypowe zachowania osób, pozostawione bez opieki przedmioty typu teczki, paczki itp.;

b) osoby wyglądające na obcokrajowców;

c) osoby ubrane nietypowo do występującej pory roku;

d) samochody, a w szczególności furgonetki, parkujące w nietypowych miejscach (miejscach organizowania imprez i uroczystości); Należy jednak pamiętać, że terrorysta nie zawsze musi być odmiennej narodowości i wyróżniać się z tłumu szczególnym wyglądem.

e) o swoich spostrzeżeniach należy zawiadomić dyrektora, który informuje policję.

3. Uwagi:

a) Należy pomyśleć, którędy można się ewakuować w pośpiechu z budynku. Zapamiętaj, gdzie znajdują się klatki schodowe i wyjścia ewakuacyjne;

b) Zwróć uwagę na ciężkie lub łatwo tłukące się przedmioty, które mogą być przesunięte, zrzucone lub zniszczone podczas wybuchu. Zapamiętaj elementy z najbliższego otoczenia;

c) Należy również pamiętać o tym, aby nie przyjmować od obcych osób żadnych pakunków oraz nie pozostawiać bagażu bez opieki;

d) Jeżeli jesteś osobą, która przyjęła zgłoszenie o podłożeniu ładunku wybuchowego lub ujawniła przedmiot niewiadomego pochodzenia, co do którego istnieje podejrzenie, że może on stanowić

zagrożenie dla osób i mienia, powinieneś ten fakt zgłosić służbom odpowiedzialnym za bezpieczeństwo w danym miejscu, dyrektorowi szkoły. Informacji takiej nie należy przekazywać niepowołanym osobom, gdyż jej niekontrolowane rozpowszechnienie może doprowadzić do paniki
i w konsekwencji utrudnić przeprowadzenie sprawnej ewakuacji osób z zagrożonego miejsca;

e) Zawiadamiając policję, należy podać następujące informacje: rodzaj zagrożenia i źródło informacji o zagrożeniu (informacja telefoniczna, ujawniony podejrzany przedmiot), treść rozmowy z osobą informującą o podłożeniu ładunku wybuchowego; numer telefonu, na który przekazano informację
o zagrożeniu oraz dokładny czas jej przyjęcia, adres, numer telefonu i nazwisko osoby zgłaszającej, opis miejsca i wygląd ujawnionego przedmiotu;

f) Wskazane jest uzyskanie od policji potwierdzenia przyjętego zgłoszenia.

4. Ogłoszenie alarmu bombowego oraz procedury postępowania w czasie zagrożenia bombowego:

a) Do czasu przybycia policji akcją kieruje w kolejności dyrektor szkoły /wicedyrektor, w razie ich nieobecności wyznaczony nauczyciel lub pracownik szkoły;

b) Na miejsce zagrożenia incydentem bombowym należy wezwać służby pomocnicze, takie jak: pogotowie ratunkowe, straż pożarną, pogotowie gazowe, pogotowie wodnokanalizacyjne, pogotowie energetyczne;

c) Po przybyciu policji na miejsce incydentu bombowego, przejmuje ona dalsze kierowanie akcją;

d) Należy bezwzględnie wykonywać polecenia policjantów;

e) Przy braku informacji o konkretnym miejscu podłożenia „bomby”, użytkownicy pomieszczeń służbowych powinni sprawdzić swoje miejsce pracy i jego bezpośrednie otoczenie, pod kątem obecności przedmiotów nieznanego pochodzenia;

f) Pomieszczenie ogólnodostępne (korytarz, klatki schodowe, toalety) oraz najbliższe otoczenie zewnętrzne obiektu, sprawdzają i przeszukują osoby wyznaczone lub służby odpowiedzialne za bezpieczeństwo w danej instytucji;

g) Podejrzanych przedmiotów nie wolno dotykać! O ich lokalizacji należy powiadomić dyrektora oraz osoby odpowiedzialne za bezpieczeństwo;

h) Po ogłoszeniu ewakuacji, należy zachować spokój i opanowanie, pozwoli to sprawnie i bezpiecznie opuścić zagrożony rejon;

i) Po ogłoszeniu ewakuacji w miejscu twojej pracy, należy je niezwłocznie opuścić;

j) Identyfikacją i rozpoznawaniem zlokalizowanego ładunku wybuchowego oraz jego neutralizacją zajmują się uprawnione i wyspecjalizowane jednostki i komórki organizacyjne policji.

5. Jak powinieneś zachować się po otrzymaniu informacji o podłożeniu lub groźbie podłożenia „bomby”:

a) Podczas działań związanych z neutralizacją „bomby” zastosuj się do poleceń policji;

b) Ciekawość może być niebezpieczna- jak najszybciej oddal się z miejsca zagrożonego wybuchem. Po drodze informuj o zagrożeniu jak największe grono osób, będących w strefie zagrożonej lub kierujących się w jej stronę;

c) Po ogłoszeniu alarmu i zarządzeniu ewakuacji niezwłocznie udaj się do wyjścia, zgodnie ze wskazaniami administratora budynku lub wskazaniami upoważnionych osób;

d) W przypadku włączenia parkingu dla pojazdów w strefę zagrożenia, nie ratuj swojego samochodu- życie jest ważniejsze.